Gevelstenen in
Houthem en Geulhem (6) : Vroenhof 60
John
Odekerken
St.
Maartenshof : (oorspronkelijk een 16-de eeuwse carréhoeve
uitgevoerd in vakwerk bouwstijl)
- Midden
boven de toegangspoort, in het horizontale metselwerk bevindt
zich een rechthoekige gevelsteen met het jaartal 1721, waarbij
de 17 en de 21 gescheiden worden door een hartvormig motief
met daarboven een kleine versiering in de vorm van een
kruisje.
- Midden
in het bovenste gedeelte van de voorgevel (aan de straatkant)
is er een zgn. zuid-zonnewijzer aanwezig uit 1699; deze is dus
300 jaar oud!
- De eerst
bekende bewoner was Andries Walthouwers in 1634; hij was
schepen van de Bank Houthem en landmeter (1).
- Eigenaar
van de St.Maartenshoeve met brouwerij was in 1698 Willem
Philippi; in 1734 werd een zekere W. Philippi (toen timmerman
van beroep) "wonende in de St. Maartenshoeve te Vroenhof"
koning van de schutterij. Het betreft hier waarschijnlijk
beide keren dezelfde persoon.(2)
- Dit
vakwerkgebouw kreeg in 1699 een nieuwe voorgevel in mergel en
in 1721werd de binnenplaats middels een toegangspoort
afgesloten. Het huis bleef in handen van de familie Philippi
totdat in 1843, als gevolg van erfdeling, het ouderlijke huis
eigendom werd van Mathias Curfs welke gehuwd was met Johanna
Barbara Philippi. Verdere erfdeling zorgde er op het eind van
de negentiende eeuw voor, dat het pand in eigendom kwam van
Fer Urlings. Deze was gehuwd met Maria Curfs. (3)
- Mr.
Frans Erens kocht de St. Maartenshoeve in juni 1927 en
bewoonde deze tot aan zijn overlijden in december 1935.
Hij was
een van de grondleggers van de literaire beweging der
Tachtigers uit de vorige eeuw. Als literair criticus bepaalde
hij door zijn persoonlijke invloed grotendeels het karakter
van genoemde beweging. Meer dan acht jaar heeft Erens in
Houthem gewoond, zonder tot echte kontakten met de bewoners te
komen. Hij kon zich hele tijden terugtrekken als een monnik
tussen boeken, ver van de woelige wereld. Maar voornamelijk
zijn gezondheidstoestand liet het niet toe, dat hij zich veel
vertoonde in het dorp. Hij vermoedde zelfs de aanwezigheid van
een waterader onder het huis, wat zijn reumatisch gestel nog
meer aantastte. Waarschijnlijk was er inderdaad een
(water-)put in de kelder onder de achterbouw.(4).
|
|
- Zijn
weduwe, Sophie Erens-Bouvy, verkocht het linkerpand in 1942
aan Joep Curfs in huwelijk met Maria Wilhelmina Huynen
(5). Bér
Coumans en zijn echtgenote Mia Curfs woonden er gehuurd van
1949 tot 1953. Verder woonde er nog een fam. van de Goor
uit Eindhoven.
- In het rechterpand
(de zogenaamde arbeiderswoning) woonde de fam. Soons van
ca.1927 tot 1941. Zij hadden er tevens een timmerwerkplaats.
Nadien woonde er de fam. Bergsteyn (van 1941 tot 1958), die er
een fietsen-herstelinrichting had. Zij verhuisden later naar
de voet van de Geulhemerberg. In 1958 werd het rechterpand
afgebroken, waarna Wiel Curfs er in 1959 een nieuw huis
bouwde. Van 1961 tot 1966 woonde hier een kaashandelaar Moons
en daarna tot op heden de fam. Jongen.
- In 1953
verkocht Joep Curfs het linkerpand aan de kunstschilder en
glazenier Jacques Vonk uit Rotterdam. Deze liet de kleine
kamers van de benedenverdieping doorbreken om er een ruime
woonkamer en in het vroegere schuurgedeelte een groot atelier
in te richten. Hij was gehuwd met de weduwe Boersma-Stille,
die uit haar eerste huwelijk 5 kinderen had (6). Haar zoon,
Wim Boersma, zit momenteel in de redactie van 't
Sjtegelke.
- In 1982
werd het pand verkocht aan de dames H. Frantzen en E.C.
Bemer.
In december 1985 heeft men tijdens een korte
plechtigheid een bronzen plaquette, voorstellende de schrijver
Frans Erens, in de voorgevel van de Sint Maartenshof
aangebracht. In 1987 werd tenslotte de 300 jaar oude
zonnewijzer gerestaureerd door de vereniging "de
Zonnewijzerkring"; uit Voorschoten.
Noten (1) Echo's uit Houthems verleden, J. Philippens,
Eijgelshoven 1992, p. 132-133 (2) Houthems verleden, J.
Philippens, Eijgelshoven 1983, p. 126 en 261-262 (3)
Geulrand nr. 13, januari 1986, p. 31; Echo's uit Houthems
verleden, J. Philippens, Eijgelshoven 1992, p. 132-133 (4)
Geulrand nr 2, april 1983, p. 57; Limburgs Dagblad 7-12-1985;
Frans Erens, de Limburgse Tachtiger, Jan Heinrichs, Jan Notten
en Lou Spronck, Nuth 1985 (5) Geulrand nr. 13, januari
1985, p. 33 (6) De Nieuwe Limburger 26-3-1964; Limburgs
Dagblad 7-12-1985
|